Saçın hasarlanma türleri konusu aslında çok uzun ve karmaşık bir konudur. Saçın yapısı nelerden oluşur ve saçın hasarlanma türleri nedir sorularına bu içeriğimizde cevaplar verdik.
Saçın Yapısı Nasıldır?
Saç farklı katmanlardan oluşan karmaşık bir yapıya sahip olduğu için bakımını yapmak çok basit değildir. Alelade ürünler kullanmak saçın yapısını bozabilir. Saç keratin adı verilen bir proteinden oluşmaktadır. Bu protein aynı zamanda vücutta tüylerin, tırnakların ve cildin yapısında da bulunan bir proteindir. Saçın oluşumunu ve yapısını şu şekilde ele alabiliriz:
- Saçın temel yapısını oluşturan keratin lifleri ne kadar düzenliyse saç teli o kadar uzun ve sağlam olur.
- Saç %10-%15 oranında sudan oluşmaktadır. Bu da saçın nemli ve esnek olmasını sağlar.
- Saçın rengi melanin tarafından kontrol edilmektedir. Melanin ise saç foliküllerindeki hücreler tarafından üretilmektedir.
- Saçın yapısında bulunan yağ üst yüzeyindedir ve saçın nem dengesini korumasına yardımcıdır. Aynı zamanda parlaklık da verir. Yağlar biyolojik kaynaklarda lipitler olarak geçer.
- Saçın yapısında bazı minör bileşenler bulunur. Vitamin, mineral, su bu bileşenlerdendir.
En Yaygın Görülen Saçın Hasarlanma Türleri
Saçımız büyük oranda proteinden oluşur. Protein ise yüksek oranda sülfür ihtiva eder ve bu keratin olarak adlandırılır. Keratin çok güçlü, dayanıklı, kimyasal bir bağdır buna disulphide bağı denir. Saçı oluşturan proteinin temel yapısı da aminoasittir ve saçtaki temel amino asit ise cystine denilen kristalli amino asittir. Saç gövdesinin temelinde medulla, onu saran cortex ve onun da dışında saçı koruyan cuticle tabakası bulunur ki bu çok güçlü bir proteindir ve bu matrix proteindir.
SAÇIN CUTİCLE TABAKASINDA HASAR
Saçın cuticle tabakanın hasarlanmasının birçok sebebi vardır:
- Aşırı fırçalama ve tarama,
- Güneş ışınları (ultraviyole) ve kimyasal işlemlere sıkça maruz kalma,
- Saçta açma, ağartma, boyama ve bunun gibi kimyasal işlemlerin sık yapılması cortex tabakasını zayıflatabilir ve disulphide bağlarının kopması sonucu saçta kırılma ve kopmalar meydana gelir.
SAÇTA İKİYE AYRILMA: SPLITEND
Splitend, özellikle uzun saçlarda sürekli ve aşırı fırçalama ve tarama gibi bir travmaya maruz kalınması sonucunda oluşur ve saçın uçlarından ikiye ayrılması olarak tanımlanabilir. Split End yani türkçe karşılığı saç kırıkları olan ikiye ayrılma durumu, saçın uç bölgesinin en eski ve yıpranmış kısmına karşılık gelir. Peki Split End neden oluşur? İşte sebepleri…
Isı hasarı saç kırıklarına sebep olmaktadır. Sık sık saç düzleştirmek ya da maşa ve fön kullanımı saçtaki nemin kaybolmasına yol açar. Bu da saç uçlarında kırıklar meydana getirir.
Kimyasal işlemlerde saçın yapısını zayıflatmaktadır. Dolayısıyla kırıklar artar. Saç boyama, röfle, perma ve sıklıkla yaptırılan Brezilya fönü Splitend’e sebep olmaktadır. Sürekli saça kimyasal işlem uygulanması sadece kırıklara değil başka saç problemlerine de yol açmaktadır.
SAÇ GÖVDESİNDE FUNGAL ENFEKSİYON
Saç derisinde oluşan maya adını verdiğimiz mikro organizmaların aşırı derecede artması sebebi ile (bu hücrelerin bölünmesinin artması demektir) oluşur. Bu hücrelerin sayısında o kadar hızlı artış olur ki saç derisinden, saç gövdesine geçiş olur ve saç gövdesinin etrafı bu hücreler tarafından sarılır; saçta kötü, mat bir görüntü ortaya çıkar. Bu tip fungal enfeksiyonlar uygun şampuanlarla ve trikolojik uygulamalarla büyük bir kısmı temizlenebilir.
TRICHORRHEXIS NODOSA
Trichorrhexis Nodosa, çok yaygın görülen bir saç gövdesi problemidir. Saçın parçalanması ve kırılması şeklinde gerçekleşir. Ana sebebi ise kimyasal (boyama ve açma gibi) mekanik işlemler sebebiyle saçın hasarlanmasıdır
Yukarıdaki başlıklara ek olarak aşağıdaki liste saçın hasarlanma türleri şöyledir:
- Androgenetik Alopesi
- Alopesi Areata
- Alopesi Totalis
- Traksiyon Alopesi
- Skatrisyel Alopesi
- Telogen Effluvium
- İnvolutional Alopesi
- Alopesi Barbae
- Anagen Effluvium
- Alopesi Üniversalis
