Son yıllarda çocuklarda sıklıkla gözlemlediğimiz saç dökülmesi sorununa çare bulabilmek için, öncelikle mutlaka nedenlerini iyi araştırmak ve sebep olan faktörleri doğru tanımlamak gerekir. Vaka tecrübeleri ile görülmüştür ki çocuklarda farkedilen saç dökülmesi sorunları, genellikle saç derisi sorunlarından kaynaklı ortaya çıkmaktadır.
Çocuk Saç Dökülmesi Türleri
Çocuklarda görülen saç dökülmesi türlerini aşağıdaki şekilde gruplandırabiliriz;
Tinea Capitis
Çocukların tarak, toka, şapka gibi kişisel eşyalarını başkalarıyla paylaşmaları sonucunda ortaya çıkan bir mantar enfeksiyonudur. Tinea kapitisi olan çocuklarda genellikle saçlarının kırıldığı yerde siyah noktalarla birlikte saç dökülmesi görülür. Saç derisinde kırmızılık, pullanma veya engebeli bir görüntü olabilir. Bir Dermatolog, çocuğunuzun saç derisini inceleyerek bu hastalığı teşhis edebilir.
Alopesi Areata (Saç Kıran)
Alopesi, saç dökülmesine sebep olan otoimmün bir hastalıktır. Bağışıklık sisteminin, saçın büyüdüğü saç köklerine saldırması sonucunda ortaya çıkar. Her 1000 çocuğun yaklaşık 1’inde Alopesi Areata görülür.
Dermatologlar Alopesi Areata’yı çocuğunuzun saç derisini inceleyerek teşhis eder ve hastalığın türü hakkında sizi bilgi verirler. Gerektiğinde örnek alarak mikroskop altında da inceleyebilirler.
Alopesi Areata’nın kesin bir tedavisi yoktur, ancak bazı tedaviler saçların yeniden uzamasına yardımcı olabilir: Doğru tedavi sayesinde alopesi areatalı çocukların saçları bir yıl içinde tekrar uzamaya başlar.
Trikotillomani
Trichotillomania, çocukların saçlarını çekerek koparmalarına sebep olan obsesif kompulsif bozukluk olarak sınıflanır. Bazı çocuklar saçlarını rahatlamak için çekerler, bazıları ise saçlarını çektiklerinin farkında bile değildir.
Çocuklar saçlarını çekmeyi bıraktıklarında saçları yeniden uzar. Bilişsel davranışçı terapi, çocukların saç çekme konusunda daha bilinçli olmasını sağlayacaktır. Bu terapi ile amaç davranışa sebep olan duyguları anlamalarına yardımcı olmaktır, böylece bu davranışın son bulması sağlanabilir.
Telogen Effluvium
Telojen, saç uzama döngüsünde uzamanın son bulduğu ve dinlendiği bir dönemdir. Eski saçlar dökülerek yenilerinin çıkmasına izin verir. Normalde saç köklerinin sadece yüzde 10 ila 15’i herhangi bir zamanda bu süreci yaşamaktadır.
Telogen Effluvium teşhisi konulan çocuklarda, normalde görüldüğünden daha fazla saç kökü, telojen sürecine girer. Yani her zamanki gibi günde 100 saç teli dökülmesi yerine, çocuklar günde yaklaşık 300 saç teli kaybeder.
Telogen Effluvium genellikle olağanüstü bir dönemden sonra gerçekleşir. Örneğin; Çok yüksek ateş, ameliyat; sevilen birinin ölümü gibi yoğun duygusal travma; ciddi yaralanma gibi.
Çocuğu etkileyen olay geçtikten sonra saç tekrar uzamaya başlayacaktır. Bu süreç ise 6 ay ile 1 yıl içerisinde gerçekleşir.
Beslenme Yetersizliği
Sağlıklı bir vücut için iyi ve dengeli beslenme çok önemlidir. Çocuklar yeterince vitamin, mineral ve protein almadıklarında saçları dökülebilir. Saç dökülmesi, beslenme yetersizliği sebebiyle ortaya çıkabileceği gibi, anoreksiya ve bulimia gibi yeme bozuklukları sebebiyle veya vejetaryen veya vegan olmanın yan etkisi olarak da ortaya çıkabilmektedir.
Aşağıdaki besin maddelerinin eksikliği saç dökülmesine sebep olabilir:
Demir, Çinko, Niasin, Biotin, Protein ve amino asitler.
Çok fazla A vitamini almak da saç dökülmesine neden olabilir. Çocuk doktorunuz sağlıklı bir diyet planı önerebilir veya beslenme eksikliğini telafi etmek için ek bir reçete yazabilir.
Hipotiroidizm
Tiroid, boynumuzda bulunan bir bezdir ve vücudunuzun metabolizmasını kontrol etmeye yardımcı olan hormonları salgılar. Hipotiroidizmde tiroid, düzgün çalışması için ihtiyaç duyduğu hormonları yeterince üretemez bu yüzden de saçlar dökülebilir.
Belirtileri şunlardır: Kilo almak, kabızlık, yorgunluk, kuru saç veya tüm saç derisindeki saç dökülmesi.
Çocuklarda tiroid hormonunun düzenlenmesi için gerekli tedavi yapıldığında saç dökülmesi duracaktır. Ancak tüm saçların yeniden çıkması birkaç ayı bulabilir.
Kemoterapi
Kemoterapi tedavisi gören çocuklar saçlarını dönemsel olarak kaybedebilir. Kemoterapi, saç köklerindeki hücreler de dahil olmak üzere vücutta bölünen hücreleri çok hızlı bir şekilde öldürebilen güçlü bir ilaçtır. Tedavi bittikten sonra saç dökülmesi yaşayan çocukların saçı tekrar uzayacaktır.
